DADD Ralli Akdeniz 2019 27. Gün

Eylül 28, 2019

DADD Ralli Akdeniz 2019 27. Gün

7:00'de tekerlek döndü. İki otobüs İskenderun'dan Urfa'ya gidiyoruz. Hedef Göbeklitepe... UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan ve tüm dünyanın dikkatini çeken Göbeklitepe'nin tarihi 12.000 yıl önceye dayanıyor ve bu sene Göbeklitepe Yılı... Bu gezi de bizim için iyi bir fırsat. 355 km. gidip geleceğiz...

Neolitik döneme ait Göbeklitepe, ilk tapınağın dolayısıyla yeryüzündeki ilk inancın merkezi olabilmesi açısından önemli. Bu bölgede yaklaşık 20 tapınak tespit edilmiş ve şu ana kadar yalnızca 6 tapınak gün ışığına çıkartılmış. Daha önce bünyesinde çalıştığımız Doğuş Grubu, Göbeklitepe ören yerinin öneminin tam olarak anlaşılabilmesine yardımcı olacak kazıları desteklemenin yanı sıra; ziyaretçiler için dünya standartlarında bir karşılama merkezi yapmış...

Göbeklitepe bu zamana kadar bilinen en eski yapıt ve tapınaktan 7500 yıl daha eskiye ait. Arkeologlar boyları 3 ile 6 metre arasında değişen T biçimindeki sütunların stilize edilmiş insan figürleri olduklarını düşünüyorlar. Sütunlar üzerine yansıtılan diğer figürlerden farklı olarak aşağı doğru iner şekilde tasvir edilen 3 boyutlu aslan kabartması dikkat çekiyor. İnsanları temsil eden T sütunlarının ağırlıkları 40 ile 60 ton arasında değişiyor.

Bulgular taş devri insanlarının bira içtiğini de gösteriyor. Kazılarda şu ana kadar en büyüğü 160 litrelik kapasiteye sahip kireç taşına oyulmuş, altı bira varili bulunmuş. Kazı Başkanı Klaus Schmidt, bulgular ışığında, insanoğlunun ekmek için değil, bira uğruna tarıma başladığına, bunun da ilk kez Urfa’da gerçekleştiğine kanaat getirmiş.

Arkeologlar tapınak kalıntılarındaki zeminlerinin özellikle sıvıyı geçirmeyecek şekilde yapıldığına dikkat çekiyor. Buradan, törenleri ne olduğu şu an kesinleşmese de bir sıvı (kan, su, alkol v.b.) eşliğinde gerçekleştirdikleri fikri oluşuyor.

Göbeklitepe'de kazı başkanlığını yürüten Prof. Dr. Klaus Schmidt yaşadığı kalp krizi sonucu hayatını kaybetmiş.

"Göbeklitepe'deki kazılarda elde ettiğimiz bulgularla, dünyanın bilinen en eski tapınma merkezlerinden birinin bu bölgede olduğunu ortaya çıkarmıştık. Ancak, son kazı çalışmalarıyla tapınma merkezinin dünyanın en büyük tapınma merkezi olduğunu tespit ettik. Yaptığımız araştırmalarda, Cilalı Taş Devrinde yaşamış insanların, yabani sığır, akrep, tilki, yılan, aslan, yaban eşeği, yaban ördeği ve yabani bitki kabartmalarını incelediğimizde hayvanlarını evcilleştiremedikleri sonucuna ulaştık. Ayrıca, dikili taşların (Stel) üzerindeki resimler ve kabartmalar o dönemde yaşamış olan insanların sanatları hakkında bizlere fikir veriyor. Buradaki tapınak, dünyanın bilinen en büyük tapınağı olma özelliğini taşıyor" Prof. Dr. Klaus Schmidt

Göbeklitepe sonrası Urfa'da kebapçıdayız. Karışık kebapların üzerine Şıllık tatlısı (Kürtçe "ıslak" demekmiş.) yedik. Gündüz gündüz biraz ağır geldi. Balıklı göl, ardından Bedesten, Gümrük Han civarı çok hızlı bir tur yapıp üzerine menengiç kahvelerimizi içtik. Biz Urfa'ya 2004'te yaptığımız GAP gezisinde gitmiştik. Eski Urfa yine bildiğimiz gibi bize göre epey Arabic... Ancak Yeni Urfa epeyce değişmiş. Şehirlerin olmazsa olmaz AVM furyasından burası da nasibini almış. O zaman olmayan Arkeoloji Müzesi ise 2015 yılında açılmış.

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, Arkeopark ve Edessa Mozaik Müzesinden oluşan Haleplibahçe Müze Kompleksi, 34 bin metrekarelik kapalı alanıyla Türkiye’nin en büyük müzesi olma özelliğini taşıyor

Göbekli Tepe, Nevalı Çori, Akarçay Tepe, Hassek Höyük, Gre Virike, Lidar Höyük gibi höyüklerin her biri uygarlık tarihinin mihenk taşlarını oluşturuyor. Şanlıurfa’da özellikle 1960’lı yıllardan beri yapılan Baraj Kurtarma Kazıları ile çok önemli arkeolojik eserler keşfedilmiş. Çağdaş müzecilik anlayışı ile kurulan yeni Şanlıurfa Arkeoloji Müzesinde bu höyüklerin her biri, gerek kazı hikayesi gerekse eserleri ile, bölgede uzun yıllar çalışmış ve bu kazılarda görev almış deneyimli bilim insanlarının desteği ve katkısı ile özel tasarlanan bir mekân içerisinde sergileniyor.